- Νινευί
- Αρχαία πόλη της Ασσυρίας, στην ανατολική όχθη του Τίγρη ποταμού, απέναντι από τη σημερινή Μοσούλη, η οποία χτίστηκε κατά την παράδοση από τον μυθικό Νίνο, σύζυγο της Σεμίραμης. Στην πραγματικότητα, η Ν. ανάγεται τουλάχιστον στην 3η π.Χ. χιλιετία, παρότι έγινε βασιλική διαμονή και πρωτεύουσα της ασσυριακής αυτοκρατορίας μόνο κατά τη 2η χιλιετία. Μεταξύ 8ου και 7ου αι. π.Χ. ο Σεναχερίμπ (704-681) προσέδωσε στην πόλη μεγαλοπρέπεια κατασκευάζοντας διπλή σειρά τειχών, ένα τέλειο σύστημα οδών και διωρύγων, ένα υδραγωγείο, έναν ναύσταθμο και θαυμάσια ανάκτορα και κήπους. Ύστερα από μια σύντομη περίοδο παρακμής, η πόλη γνώρισε νέα ακμή κάτω από τον Ασουρμπανιπάλ, ο οποίος, μεταξύ άλλων, την κόσμησε με μια σειρά περίφημων γλυπτών, που εικονίζουν σκηνές από τα κυνήγια του, και ίδρυσε μια βιβλιοθήκη με πάνω από είκοσι χιλιάδες πινακίδες από άργιλο, χαραγμένες με σφηνοειδείς χαρακτήρες, οι οποίες έχουν μεγάλη σημασία για τη μελέτη της ακκαδικής γλώσσας. Η μετέπειτα ιστορία της Ν. είναι ελάχιστα γνωστή· μετά την κατάκτηση και την καταστροφή της το 612 π.Χ. από τους Μήδους, φαίνεται ότι δεν ξαναχτίστηκε πια.
Τα ερείπιά της ανακαλύφθηκαν περίπου στα μέσα του 19ου αι. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως λείψανα προϊστορικών εγκαταστάσεων χρονολογούμενα στις αρχές της 4ης π.Χ. χιλιετίας.
1 – Ο ναός του Σαμσί-Αντάντ Α’ (18ος αι. π.Χ.)? 2 – η θέση του ανακτόρου του Ασσουρμπανιπάλ (11ος αι. π.Χ.)? 3 – το ανάκτορο του Σενναχερίμπ (8ος-7ος αι. π.Χ.)? 4 – το ανάκτορο Ασσουρμπανιπάλ (7ος αι. π.Χ.)? 5 – ναός της Ιστάρ? 6 – ναός του Ναμπού? 7 – θολωτός τάφος.
Πλατύστομο σφαιρικό αγγείο, χαρακτηριστικό δείγμα της τέχνης της Νινευΐ (Αρχαιολογικό Μουσείο, Βαγδάτη).
Γλυπτό της Νινευΐ, που χρονολογείται τον 7ο αι. π.Χ. και απεικονίζει βασιλιά σε άρμα (Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο).
Dictionary of Greek. 2013.